tips voor veilig varen bij slecht weer

Tip 1: uitgebreide weercheck vooraf

Check voor vertrek de weersverwachtingen en de radar van je huidige locatie, maar ook van je bestemming. Kijk bijvoorbeeld op windy.com voor de windvoorspelling en hou de voorspellingen van het KNMI in de gaten. Let ook op de weersvoorspellingen later op de dag. Is er onheilspellend weer op komst? Blaas dan de vaarsessie af. Zijn de voorspellingen goed? Dan kan het genieten beginnen, maar houd wel rekening met onverwachte situaties. Wees dus op het ergste voorbereid.

Tip 2: denk aan reddingsvesten

Het is een absolute must om goed passende reddingsvesten mee te nemen aan boord van een boot, hoe klein of groot die ook is. Stem het aantal reddingsvesten af op het aantal gasten aan boord en neem altijd wat reserve-exemplaren mee. Bij wild water is het verstandig om uit voorzorg al een reddingsvest te dragen. Zorg ervoor dat elk reddingsvest goed vast zit en is vastgeklikt. Geen uitzonderingen. Stel dat iemand overboord slaat, blijft hij of zij aan het oppervlak.

Tip 3: zorg dat je gezien wordt

Activeer bij een stevige storm alle verlichting aan boord, inclusief de navigatieverlichting. Je valt zo beter op voor ander vaarverkeer en aan boord zie je ook beter waar je kunt lopen. Mocht het fout gaan, dan kunnen hulpdiensten je eerder vinden. Hoe meer licht, hoe beter. Dag of nacht maakt niet uit: activeer bij een storm altijd je verlichting.

Tip 4: zorg voor stabiliteit aan boord

Een goede gewichtsverdeling van de boot is belangrijk om te zorgen voor maximale stabiliteit. De boot kan in wild water flink bewegen. Door het gewicht zo optimaal mogelijk te verdelen blijft de boot stabieler in het water liggen. Blijf wel zoveel mogelijk op de middellijn boven de kiel. Zorg ervoor dat mensen zich kunnen vasthouden aan stevige componenten, zoals handgrepen.

Tip 5: pas je snelheid aan

Je snelheid aanpassen in een storm is verstandig. Blijf wel varen, want een boot met aandrijving ligt stabieler in het water dan een boot die stil ligt. Geef net genoeg gas om vooruit te komen. Beperk wel het tempo, maar blijf bij voorkeur wel in beweging.

Tip 6: ken je locatie

Weten waar je bent is ontzettend belangrijk. Wild weer kan ervoor zorgen dat je jouw oriëntatie verliest. Een navigatiesysteem/radar kan helpen om je positie te bepalen en is soms zelfs verplicht bij slecht zicht. Probeer zoveel mogelijk te navigeren naar een veilige route of zet koers naar een dichtstbijzijnde jachthaven of baai om daar te wachten op rustiger weer.

Tip 7: slim golven benaderen

Frontaal op hoge golven varen is niet verstandig. Je kunt bakken met water aan boord krijgen. Benader golven daarom op een slimme manier. Dat wil zeggen: benader de golven zoveel als mogelijk in een hoek van 45 graden. Zo demp je de golfslag en blijft de boot rustiger. Ook komt er minder water aan boord.

Tip 8: overtollig water van boord halen

Water is niet licht. Een liter water is gelijk aan 1 kilogram. Hoe meer water aan boord, hoe meer gewicht de boot aan boord heeft. Verwijder daarom overtollig water met behulp van een hoosvat of zet een lenspomp aan. Is het echt heftig aan boord, vraag dan om hulp aan boord aan bekwame mensen.

Tip 9: voorkom paniek

Aan paniek aan boord heeft niemand wat. Aan jou de taak om de rust te bewaken en om zo effectief mogelijk de storm te trotseren. Probeer zo goed mogelijk samen te werken en het hoofd koel te houden. Is er iemand in paniek, kalmeer deze persoon dan op een rustige manier. Zijn er meerdere mensen aan boord: verdeel de taken dan zo goed als mogelijk.

Tip 10: handelen bij onweer

Wordt je tijdens het varen overvallen door onweer, behoudt dan je koers. Probeer te schuilen in de kajuit (indien aanwezig). Laat de motor draaien zodat je niet afhankelijk bent van de accustroom om deze te starten. Ook kan bliksem elektrisch apparatuur aantasten. Daarom is het handig om een metalen kist mee te nemen, waarin je bijvoorbeeld mobiele telefoons opbergt. Vaar je met een zeilboot? Strijk dan je zeilen. Hiermee verklein je de kans op brandgevaar en daarnaast helpt dit bij sterke windvlagen. En neem afstand van de mast.

Tip 11: handelen bij mist
Zorg dat je met mist niet uitvaart. Op veel plaatsen in Nederland mag je met slecht zicht enkel varen met een goedgekeurde radarinstallatie en marifoon. Als je op een vaarwater vaart waar radar dus verplicht is en je hebt deze niet, dien je zo snel mogelijk de dichtstbijzijnde geschikte plek te zoeken om stil te gaan liggen. Pas direct je snelheid aan, luister het marifoonkanaal uit en hou strak stuurboordwal aan zolang je nog zoekt naar een geschikte ligplaats. Als je op een vaarwater zit waar radar niet verplicht is, mag je doorvaren zolang dit veilig kan. Pas in ieder geval je snelheid aan en blijf indien mogelijk goed stuurboordwal varen. Daarnaast moet een schip groter dan 20 meter een mistsein geven en een uitkijk op de boeg plaatsen. Op schepen onder de 20 meter is het mistsein niet verplicht, maar mag wel gegeven worden.

Bekijk het leaflet Varen bij slecht zicht van Varen doe je samen

Tip 12: noodgevallen

Begint het té heftig te worden op het water, ga dan voor anker en schakel indien nodig hulptroepen in. Zorg dat je over een marifoon (of in ieder geval een smartphone) beschikt om de nooddiensten in te kunnen schakelen. Kijk ook op knrm.nl/alarmeren.